Daar kunnen we een boom over opzetten: communicatie voor bosbeheerders

Cette page n'est pas disponible en français - Vue en Néerlandais:

In bosbeheer gaan economie en ecologie hand in hand. Dat is het uitgangspunt van het driejarige Interreg project eco2eco. Verschillende Vlaamse en Nederlandse partners werken aan een duurzaam bosbeheer waarin het mogelijk is natuurdoelen te realiseren én tegelijkertijd economisch interessant kwaliteitshout te oogsten. (bron: website Eco2eco)

 

Annelies Wybo, adviseur bij Kessels & Smit, kreeg de vraag om in het kader van dit project een train-de-trainer te ontwerpen. We luisteren even bij haar en bij Martin Winnock van Natuurinvest hoe dat gelopen is.

 

Een inhoudelijk project rond duurzaam bosbeheer

Martin Winnock, Natuurinvest: “Eco2eco is in de eerste plaats een inhoudelijk project. In de eerste 2 jaar hebben we er naar gestreefd om de inhoudelijke kennis rond bosbeheer bij alle partners gelijk te trekken. In het laatste deel van ons traject wilden we de boodschap zo goed mogelijk verder uitdragen naar andere actoren. Daarom dacht ik in eerste instantie aan een cursuspakket met uitgewerkt lesmateriaal en een powerpoint presentatie. Maar ik wist niet goed waar ik precies moest beginnen om een train-de-trainer te ontwerpen. Mijn expertise ligt op andere domeinen. Ik kende wel mijn target: 20 mensen zijn getraind om op een betere manier hun kennis over te brengen.”

 

Een programma op maat

Annelies Wybo, Kessels & Smit: “Het is met deze vraag dat Natuurinvest bij Kessels & Smit terecht gekomen is. Ik was onmiddellijk enthousiast. In het gesprek met Martin werd echter snel duidelijk dat een inhoudelijke train-de-trainer niet voldoende antwoord zou bieden op de vraag. Daarom nam ik er meteen het 8-veldenmodel bij.” 

 

Martin: “Ons project is te breed van onderwerp voor een standaard cursuspakket. Elke deelnemer legt een andere focus en wil andere inzichten overbrengen. De ene wil het vooral hebben over houtkwaliteit, de andere wil nadenken over bosbeheertechnieken. Dus we konden niet één type cursus uitwerken. We moesten het over een andere boeg gooien. De inhoud moet van de deelnemers zelf komen. Waar wij hen wel bij konden ondersteunen, was de vraag ‘Hoe breng je jouw inhoud op een wervende manier?’ De analyse die Annelies maakte op basis van het 8-veldenmodel, was op ons lijf geschreven. Ik wist meteen dat het in orde kwam.”

 

Met de beide voeten in het bos

Martin: “De doelgroep van onze train-the-trainer zijn hoofdzakelijk boswachters, bosbeheerders en bosadviseurs. Het zijn dus mensen die elke dag letterlijk in het bos staan. Ik kon niet goed inschatten in hoeverre zij interesse zouden tonen voor de ‘softe’ kant van deze workshop. Maar er kwam heel veel reactie. We zijn vlot over de 20 deelnemers gegaan die we vooropgesteld hadden. De reacties waren ook zeer positief.”

 

Storytelling voor boswachters

Annelies: “In de opleiding hebben we verschillende thema’s behandeld. Weerstand bijvoorbeeld. Bosbeheerders krijgen klachten van omwonenden als ze Amerikaanse eiken kappen. Maar dat zijn uitheemse soorten. Op zo’n moment zijn de emoties vaak al zo te hoog dat een puur inhoudelijk gesprek geen soelaas meer biedt. Dan moeten we de andere lagen van communicatie verkennen. Hiervoor gebruik ik onder andere de communicatiepiramide als model.

 

Martin: “De communicatiepiramide was voor veel deelnemers een eye-opener. Dit model is van onschatbare waarde op momenten dat bosbeheerders in gesprek gaan met aannemers of met ontevreden omwonenden. Het helpt hen om op een constructieve manier het gesprek aan te gaan. Geraken we er niet meer uit? Misschien moet ik even nagaan wat er speelt op relatieniveau.”

 

Annelies: “We zijn vertrokken vanuit het idee dat de boodschapper vaak belangrijker is dan de boodschap. Storytelling is daarom een belangrijke invalshoek om met dit persoonlijke aan de slag te gaan. Eén van de boswachters heeft een prachtig infobord gemaakt met tekeningen en beelden. Het versterkt zijn verhaal ongelooflijk.”

 

Martin: “Het is inderdaad een mooi voorbeeld van visual storytelling. Ik neem voor mezelf mee dat beelden veel belangrijker zijn dan woorden. Of dat een verhaal soms meer kracht heeft als je het laat vertellen door een persoon die dichter bij je doelgroep staat.”

 

Waar zie je op vandaag al verschil?

Martin: “Om te beginnen waren de reacties heel positief. We kregen spontane mails om te zeggen hoe interessant het was. Maar het is meer dan dat. Elke deelnemer heeft een experiment vooropgesteld. Er wordt echt iets mee gedaan. Dat vind ik straf voor maar 2 dagen opleiding. Ook voor mezelf merk ik een groot verschil. Vorige week moest ik training geven samen met een collega die ook de train-de-trainer heeft gevolgd. De voorbereiding ging vlotter dan ooit te voren. We zaten snel op één lijn. Onder andere door te werken met het 8-veldenmodel kan ik veel sneller de essentie van een leervraag zien en mijn ontwerp er aan aanpassen.”

 

Waarom zou je anderen aanraden om met Annelies van Kessels & Smit te werken?

Martin: “Annelies stond er vanaf het eerste moment. Ze heeft een heel goede analyse gemaakt van onze vraag. Als we bij ons initieel plan gebleven waren, dan hadden we de boot gemist. De training was op maat van Natuurinvest en van de deelnemers. Annelies is het einddoel van de train-de-trainer blijven bewaken. Ze had de groep mee. En het viel op geen enkele manier op dat ze geen ervaring heeft met bosbeheer 😉.”

 

 

Annelies Wybo is adviseur bij Kessels & Smit. Ze ontwerpt leerprocessen op maat vanuit de achterliggende vraag: “hoe kunnen we hier ons doel mee bereiken?”

 

Martin Winnock werkt voor Natuurinvest, dé dienstverlener die middelen genereert uit de natuur. Deze middelen investeert Natuurinvest in kennisprogramma’s en natuurbeleving. 

 

Project ‘eco2eco’ is gefinancierd binnen het Interreg V programma Vlaanderen-Nederland, het grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma met financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Meer info: www.grensregio.eu