This page is not available in English - View in Dutch:
Het boek 'Praktijkonderzoek: motor voor verandering' van onze collega's van onze collega's Maaike Smit en Suzanne Verdonschot houdt een pleidooi voor onderzoek als interventie. Geen academisch onderzoek, dat bijdraagt aan de wetenschap, maar praktisch onderzoek dat leidt tot nieuwe ideeen voor verbetering van het werk en tot nieuwe inzichten bij de deelnemers. Een ongebruikelijke veranderinterventie, waar wij in de Onderzoekspraktijk al jaren goede ervaringen mee opdoen. Maar hoe bekend en hoe geliefd is die manier van onderzoek doen in het veld? We deden een kleine enquete: lees je mee?
Onderzoek is niet meer saai!
Deelnemers aan de 'dag ter bevordering van de nieuwsgierigheid' vulden onze vragenlijst in. Goed nieuws is dat een flinke meerderheid (73%) onderzoek niet (meer) ziet als saaie, moeilijke activiteit! Het is eerder een praktijkgerichte benadering geworden om gezamenlijk aan urgente werkgerelateerde vragen te werken. Ongeveer een derde van de deelnemers ziet nog wel een uitdaging om collega's mee te krijgen in het uitvoeren van onderzoek, dat blijkt niet altijd even gemakkelijk. Zo'n 60% van de deelnemers ziet een urgente werkvraag als belangrijkste succesfactor.
Waar zit weerstand?
Het is niet per definitie makkelijk om praktijkonderzoek in je werk te organiseren. Collega's of leidinggevenden zien hier nog wel eens tegen op. Zo laten de resultaten van het onderzoek zien dat weerstand voor 50% bij de directe leidinggevende vandaan komt - die dan het beeld heeft dat onderzoek vooral tijd kost en weinig oplevert. Verder ziet 30% van de deelnemers met name tijdsdruk als belangrijkste barrière: onderzoek kost tijd en dat hebben we nu juist niet. Het is dus heel belangrijk om juist te laten zien dat onderzoek in het werk plaatsvindt, tijd oplevert en met name strategische doelen van de organisatie kan helpen bereiken.
Plezier door beweging
Deelnemers geven aan veel plezier te beleven aan het op gang brengen van beweging in hun organisatie. Het gaat niet zozeer om het vinden van "definitieve antwoorden", maar om ervoor te zorgen dat collega's nieuwsgierig raken naar een inhoudelijk thema, op zoek gaan naar relevante aanknopingspunten en gezamenlijk tot nieuwe beelden komen. Maar liefst 40% van de deelnemers ziet dat als het belangrijkste resultaat! Een grote meerderheid van de deelnemers (60%) geeft dan ook aan dan een goede onderzoeksvraag vooral spannend en prikkelend moet zijn.
Waar kun je praktijkonderzoek voor gebruiken?
Praktijkonderzoek is natuurlijk een geschikte tool om meer inzicht te krijgen in bepaalde verschijnselen binnen of buiten de organisatie. De deelnemers zien daarnaast nog een tweetal belangrijke functies van praktijkonderzoek: 40% van de deelnemers ziet het als een manier om te confronteren en maar liefst 54% vindt het ook een passend middel om te adviseren.
Conclusie
Wat ons opvalt is hoe de kijk op onderzoek de afgelopen paar jaar veranderd is. Praktijkonderzoek is een aantrekkelijke vorm geworden om beweging in organisaties te creëren rondom urgente vraagstukken. De kracht van onderzoek is dat het ons in staat stelt om onze eigen nieuwsgierigheid voorop te stellen en op basis daarvan een vernieuwings of leerproces op gang te brengen. Een proces van stil staan, vragenstellen en experimenteren, activiteiten die binnen organisaties enorm belangrijk zijn!
--> Een meer uitgebreid verslag is te vinden op www.onderzoekspraktijk.net